Pierre Pincemaille, Algemeen Secretaris van Gestion DNCA Investments.
Als we het citaat van de voormalige Amerikaanse president Herbert Hoover (“We have gold because we cannot trust governments”) mogen geloven, zit het vertrouwen dat beleggers in de overheden kunnen hebben blijkbaar volledig in een bear market. Met zijn prestatie dit jaar (22%, tot 3223 USD per ounce op het moment van schrijven) komt het edelmetaal op de eerste plaats in alle activaklassen samen, ondersteund door aanzienlijke stromen* en fundamenteler door de 3D-regel: degradatie, diversificatie, devaluatie.
De degradatie van het economische klimaat blijkt ook uit de vooruitzichten van het IMF: de supranationale instelling heeft onlangs haar verwachtingen voor de wereldwijde groei in 2025 neerwaarts bijgesteld (+2,8%, een daling met 50 bp), meer bepaald omwille van de Verenigde Staten (tot 1,8%, -90 bp). In dezelfde lijn kondigde de Chinese douaneadministratie aan dat de export naar de Verenigde Staten in april 2025 met 21% op jaarbasis is gedaald. Hoewel de aankondiging van een 90-daagse wapenstilstand tussen de twee wereldmachten het vooruitzicht van een recessie in de Verenigde Staten en van een systemische kredietgebeurtenis afwendt, is de huidige situatie een vruchtbare voedingsbodem voor koersstijgingen.
Wat diversificatie betreft, zijn de centrale banken daar een belangrijke speler in. Deze trend begon meer dan tien jaar geleden toen de goudreserves weer opgebouwd werden na de grote financiële crisis van 2008. Dit kwam in een stroomversnelling terecht toen de dollartegoeden van de Russische centrale bank werden bevroren na de invasie van Oekraïne. Het gevolg was dat groeilanden zoals India en Turkije vorig jaar systematisch tonnen goud hebben opgebouwd (respectievelijk 72,6t en 74,8t). In totaal verwierf deze bijzondere beleggerscategorie vorig jaar 1044 ton van deze activa, die ‘niemands schuld zijn’, tegenover gemiddeld 473 ton in de voorbije tien jaar!
Een ander teken van wantrouwen is de plaats waar de voorraden worden bewaard. Terwijl sommige centrale banken er historisch voor hadden gekozen om hun fysieke activa achter te laten in de kluizen van de Fed (Fort Knox), de Bank of England (Threadneedle Street) en de Banque de France (binnen de befaamde ‘Souterraine’**), kwam er een repatriëringsbeweging op gang. Dat is bijvoorbeeld het geval voor de Bundesbank en de Nederlandsche Bank, die haar beslissing rechtvaardigde met haar zoektocht naar ‘een betere geografische spreiding van haar tegoeden’.
Het thema devaluatie werd door de World Gold Council*** aangekaart in haar laatste rapport (‘Gold as strategic asset’): de instelling is van mening dat de periode van quantitative easing als gevolg van de grote financiële crisis van 2008 beleggers ertoe heeft aangezet goud te kopen gezien het risico op devaluatie.
Een gebeurtenis dichter bij ons heeft waarschijnlijk hun vrees voor de muntontwaarding doen herleven: het Witte Huis klaagde dat de sterkte van de dollar een ‘niet-tarifaire belemmering’ voor de handel was. Hoewel deze opmerking economisch betwistbaar is, plaatst ze de kwestie van de dollar als reservemunt, de basis van het internationale monetaire systeem sinds het einde van de akkoorden van Bretton Woods (1971), opnieuw centraal. Samen met de (inmiddels mislukte) poging om Fed-baas Jay Powell buiten te werken, is ook die monetaire onrust gunstig voor goud.
Hoe staat het met de reactie van de mijnbouwbedrijven? Die mag als bescheiden worden beschouwd, gezien de omvang van de koersstijging (stagnatie van de productie sinds 2018, op ongeveer 3.650 t). Maar dit valt te verklaren door onvermijdelijke operationele beperkingen: daling van de mineraalconcentratie, stijging van de ontginningskosten en ESG-gerelateerde beperkingen. Allemaal factoren die de kapitaalintensiteit van nieuwe projecten structureel doen stijgen.
Het is geen grote verrassing in het licht van de huidige geopolitieke context dat het edelmetaal de favoriete beleggingsvector is van de beheerders, volgens de jongste enquête van Bank of America, in plaats van de Mag7 (die dat 24 maanden lang waren!). Dit soort consensuele positionering is doorgaans een bron van terughoudendheid op korte termijn. Maar als we de beleggingshorizon verlengen, maken krachtige structurele factoren van deze activaklasse een onmisbare kandidaat voor al wie diversificatie heeft beschouwd als gulden regel.
* 33 miljard dollar aan inkomende stromen in 2025 volgens EPFR;
** La Souterraine is de bijnaam van de grote kluis van de Banque de France in het 1e arrondissement van Parijs. Op een oppervlakte van meer dan 10.000 m2 worden er sinds 1927 de goudreserves van Frankrijk bewaard (Wikipedia);
*** De World Gold Council is een internationale handelsvereniging voor de goudindustrie.
